Ηθικά ζητήματα, νομικές διαστάσεις, πνευματικά δικαιώματα
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Το μάθημα αφορά στην παρουσίαση και ανάλυση των βασικών εννοιών της πνευματικής ιδιοκτησίας (λ.χ. πνευματικά δικαιώματα, συγγενικά δικαιώματα, κοινό κτήμα) ώστε αυτές να λαμβάνονται υπόψιν από τον φοιτητή/τρια τόσο κατά την παραγωγή όσο και κατά την επανάχρηση πολιτισμικών προϊόντων. Δίνεται έμφαση στην ανάλυση και κατανόηση τόσο της νομοθεσίας η οποία διέπει την πολιτισμική παραγωγή και αναπαραγωγή. Μια δεύτερη πτυχή του μαθήματος αφορά στα Κοινά (Commons) και την αντανάκλασή τους στα ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Συγκεκριμένα, αναλύονται οι άδειες Creative Commons αλλά και οι πολιτικές Ανοικτής Πρόσβασης (Open Access).
Επιπλέον το μάθημα αφορά τις ηθικές διαστάσεις και προεκτάσεις ως προς τις χρήσεις, αλλά και την παραγωγή πολιτισμικών προϊόντων, λ.χ. κατά τη λήψη και την αξιοποίηση συνεντεύξεων στον Τύπο ή σε ντοκιμαντέρ. Τέλος, το μάθημα ασχολείται με το ζήτημα της λογοκρισία και πώς αυτή εξελίσσεται τόσο στα πλαίσια διαφορετικών κοινωνιών και πολιτικών συστημάτων όσο και στη σύγχρονη ιστορία κρατών όπως η Ελλάδα του 20ου αιώνα, αλλά και πώς μεταβάλλεται η χρήση και η εφαρμογή της από την αναλογική στην ψηφιακή εποχή.
Προτεινομενη Βιβλιογραφια
- ΕΚΤ, «Καλές Πρακτικές και Προδιαγραφές διαλειτουργικότητας και ποιότητας για τη διαδικτυακή διάθεση ψηφιακού πολιτιστικού περιεχομένου», Αθήνα, Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου, Οκτώβριος 2020, https://www.ekt.gr/el/publications/25040
- ΕΛ/ΛΑΚ, «Ένας απλός οδηγός για τις άδειες Creative Commons 4.0» https://creativecommons.ellak.gr/2015/08/21/enas-aplos-odigos-gia-tis-adies-creative-commons-4-0/
- Κιουπκιολής, Αλέξανδρος, Για τα κοινά της ελευθερίας, Αθήνα, Εξάρχεια, 2014.
- ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2016/679
- ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2019/790
- ΟΠΙ, «Βασικός οδηγός για την πνευματική ιδιοκτησία», https://opi.gr/images/yliko/vasikos_odigos.pdf
- Πετσίνη, Πηνελόπη και Χριστόπουλος, Δημήτρης (επιμ.), Λεξικό λογοκρισίας στην Ελλάδα. Καχεκτική Δημοκρατία, Δικτατορία, Μεταπολίτευση, Αθήνα, Καστανιώτης 2018.
- Πετσίνη, Πηνελόπη και Χριστόπουλος, Δημήτρης (επιμ.), Η λογοκρισία στην Ελλάδα, Αθήνα: Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ, 2016. https://rosalux.gr/sites/default/files/publications/logokrisies_web.pdf
- Bollier, David, Γιώργος Θεοχάρης (μτφρ.), Κοινά. Μια σύντομη εισαγωγή, Αθήνα, Angelus Novus, 2016 (Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 68402047).
- Creative Commons, «Σχετικά με τις άδειες», https://creativecommons.org/licenses/?lang=el
- De Angelis, Massimo, Σωκράτης Παπάζογλου και Χάρης Τσαβδάρογλου (μτφρ.), Κοινά, περιφράξεις και κρίσεις, Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις των Ξένων, 2013.
- Gohdes, Anita R., Repression in the Digital Age: Surveillance, Censorship, and the Dynamics of State Violence, Οξφόρδη – Νέα Υόρκη, Oxford University Press, 2024.
- Helfrich, Silke, Bollier, David, Ελεύθερα, δίκαια, ζωντανά, Αθήνα, Νεφέλη, 2022 (Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 112709612).
- Telimann-Lock, Stina, The Object of Copyright: A Conceptual History of Originals and Copies in Literature, Art & Design, Όξον – Νέα Υόρκη, Routledge, 2016.
