Τετάρτη, 26 Μαρτίου 2025

Ώρα: 12:00

Αμφιθέατρο

Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Πεδίον Άρεως

Βόλος

Το Κέντρο Νέων Μέσων και Φεμινιστικών Πρακτικών στον Δημόσιο Χώρο του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών και το Τμήμα Πολιτισμού Δημιουργικών Μέσων και Βιομηχανιών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας σας προσκαλούν στην ανοιχτή εκδήλωση:

FIERCE. Μια συζήτηση για τη Φεμινιστικη Μανία

Οι υπεύθυνοι/ες του ερευνητικού προγράμματος FIERCE, Αλέξανδρος Κιουπκιολής, Χριστίνα Γραμματικοπούλου και Ελένη Λαζαρίδου, θα μιλήσουν για φεμινιστικές κινητοποιήσεις και δίκτυα φεμινιστικών κινημάτων και φορέων ενάντια στη νέα τάξη πραγμάτων αποκλεισμών, κυνηγιού μαγισσών και της ανησυχητικής ανόδου της αγκροδεξιάς παγκοσμίως. Το πρόγραμμα αφορά την παραγωγή κοινών βέλτιστων πρακτικών φεμινιστικών κινητοποιήσεων σε όλη την Ευρώπη, στρατηγικών για την αντιμετώπιση της ακροδεξιάς μπροστά σε ένα αυξανόμενο αντιφεμινιστικό και αντι-φυλετικό κίνημα, λόγων, δραστηριοτήτων και τη δημιουργία ενός ισχυρού δικτύου φεμινιστικών κινημάτων και δημόσιων φορέων ικανών να υπερασπιστούν και να προωθήσουν τα δικαιώματα των γυναικών.

Σύντομη περιγραφή του έργου

Το ερευνητικό έργο FIERCE, «Φεμινιστικά κινήματα και αναγέννηση της δημοκρατίας στην Ευρώπη», αποβλέπει στην ανάπτυξη της γνώσης και εργαλείων για την ενίσχυση των δεσμών ανάμεσα στο φεμινιστικό κίνημα, την κοινωνία των πολιτών και τους φορείς χάραξης πολιτικής σε ένα πλαίσιο αυξανόμενων ανισοτήτων, πολιτικής αποξένωσης και ανόδου της λαϊκιστικής ριζοσπαστικής δεξιάς. Κεντρικός στόχος είναι η σε βάθος κατανόηση των φεμινιστικών και αντιφεμινιστικών κινημάτων, λόγων και πρακτικών και του αντίκτυπού τους στο θεσμικό πεδίο και τις πολιτικές, επικεντρώνοντας στην περίοδο 2010-2021.
Το ερευνητικό αυτό έργο, χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του Προγράμματος HORIZON 2021-2027 και θα συμπεριλάβει οκτώ μελέτες περίπτωσης (Γαλλία, Ιταλία, Σλοβενία, Ελλάδα, Τουρκία, Δανία, Πολωνία, Ισπανία ) και μια συγκριτική ανάλυση, με γνώμονα βασικά θέματα πολιτικής για το φύλο σε πέντε επιλεγμένους τομείς (αγορά εργασίας, δικαιώματα υγείας και αναπαραγωγής, δικαιώματα LGTBQ+, μετανάστευση, βία).
https://fierce-project.eu/

Θέματα της παρουσίασης

Αλέξανδρος Κιουπκιολής

Έμφυλες πολιτικές ισότητας και ελευθερίας, Ελλάδα 2010-2023: δράση και αντίδραση

Παρουσίαση γενικών ευρημάτων της έρευνας. Κύρια γνωρίσματα των έμφυλων κινημάτων της περιόδου: έμφαση στην έμφυλη βία, queer, διαθεματική και επιτελεστική στροφή, διάδραση πανεπιστημίων και κινημάτων, οι κινητοποιήσεις του πένθους και της (στ)οργής από τον Ζ. Κωστόπουλο ως τα Τέμπη, κύρια οργανωτικά σχήματα (ΜΚΟ, αυτόνομες τοπικές συλλογικότητες). Κύρια γνωρίσματα της αντίδρασης με έμφαση στην εκστρατεία των «ενεργών μπαμπάδων» με έντονα στοιχεία alt-right αντιφεμινισμού.

Χριστίνα Γραμματικοπούλου

Γυναικοκτονίες στην Ελλάδα: λόγος και καταγραφή

Η παρούσα παρουσίαση βασίζεται στην έρευνα του προγράμματος FIERCE σχετικά με τον δημόσιο λόγο γύρω από τις γυναικοκτονίες στην Ελλάδα. Αρχικά, θα αναλυθεί η μεθοδολογία της Κριτικής Ανάλυσης Πλαισίου (Critical Framework Analysis) που χρησιμοποιήθηκε στην έρευνα, εξετάζοντας πώς μπορεί να συνδυαστεί με άλλες προσεγγίσεις, όπως ο φεμινισμός των δεδομένων (data feminism).Στη συνέχεια, θα παρουσιαστούν τα βασικά ευρήματα της έρευνας, εστιάζοντας στις αντιπαραθετικές προσεγγίσεις για τις γυναικοκτονίες: από τη μία, η τιμωρητική λογική που κυριαρχεί στον πολιτικό λόγο και, από την άλλη, η συστημική οπτική που προτάσσουν τα φεμινιστικά και ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματα. Τέλος, θα αναδειχθούν πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην καταγραφή και ορατότητα της έμφυλης βίας, με έμφαση σε εγχειρήματα όπως το femicide.gr.

Ελένη Λαζαρίδου

Ανάλυση δικτύων αντιφεμινιστικών λόγων στην Ελλάδα: το «απειλητικό» Metoo και οι «επικίνδυνες» μετανάστριες

Η εφαρμογή της Ανάλυσης Δικτύων Λόγου (Discourse Network Analysis) μπορεί να αναδείξει τις συγκλίσεις στους αντιφεμινιστικούς και αντι-ΛΟΑΤΚΙ+ λόγων που αξιοποιούν οι ποικίλοι κοινωνικοί και πολιτικοί δρώντες. Ένα ζήτημα που εντοπίζεται με την DNA είναι οι λόγοι κατά των φεμινιστικών και Λοατκι+ συλλογικοτήτων, όπως το MeToo, κατά των δικαιωμάτων των γυναικών μεταναστριών. Όπως προκύπτει από τα διαγράμματα κάθε έτους, υπάρχει μια σταδιακή αύξηση των statements against στα άρθρα κάθε χρονιάς, ενώ το 2021 εντοπίζεται και μια έξαρση κατά της προστασίας των δικαιωμάτων των γυναικών. Φαίνεται ότι τα επιχειρήματα των εθνικιστικών δικτύων επικεντρώνονται στη διαχρονική προστασία του έθνους από την ισλαμοποίηση, ενώ παράλληλα τοι δράσεις των φεμινιστικών και ΛΟΑΤΚΙ+ κινημάτων κατηγορούνται ότι ευνουχίζουν τους άντρες και παρουσιάζονται ως επικίνδυνες προς τις παραδοσιακές ελληνικές αξίες.

Βιογραφικά

Ο Αλέξανδρος Κιουπκιολής είναι καθηγητής σύγχρονης πολιτικής θεωρίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Έχει σπουδάσει Κλασσική Φιλολογία (Παν. Αθηνών) και Σύγχρονη Πολιτική Θεωρία (MA, Essex University, DPhil, Oxford University). Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στη ριζοσπαστική δημοκρατία, τα κοινά, τα κοινωνικά κινήματα και τη φιλοσοφία της ελευθερίας. Ήταν επιστημονικός υπεύθυνος και κύριος ερευνητής ενός προγράμματος ERC (Heteropolitics, 2017-2020, heteropolitics.net) με αυτές τις θεματικές, και έχει δημοσιεύσει πολυάριθμα σχετικά βιβλία και άρθρα, μεταξύ αυτών τις μονογραφίες Τhe Common and Counter-hegemonic Politics (Edinburgh University Press 2019), Το Πολιτικό. Σύγχρονοι Στοχασμοί (Εκδόσεις Έρμα 2021), Common Hegemony, Populism, and the New Municipalism: Democratic Alter-Politics and Transformative Strategies (Routledge 2022). Είναι επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος FIERCE.

Η Χριστίνα Γραμματικοπούλου ασχολείται με τη θεωρία της τέχνης, με διδακτορικό του Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης (2013). Η μεταδιδακτορική της έρευνα εστίασε στην αισθητική της φεμινιστικής αντίστασης, υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας Φωτεινής Τσιμπιρίδου, στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών & Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (2020-2023). Έχει διδάξει μαθήματα ψηφιακού πολιτισμού στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Είναι μέλος της τεχνοφεμινιστικής ομάδας #purplenoise. Εργάζεται ως επιστημονική συνεργάτιδα στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ/ Πολιτισμός – Σύνορα – Κοινωνικό Φύλο και ερευνήτρια στο project FIERCE.

Η Ελένη Λαζαρίδου είναι υποψήφια διδακτόρισσα του τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Είναι απόφοιτη του μεταπτυχιακού προγράμματος Σημειωτική, Πολιτισμός και Επικοινωνία της Φιλοσοφικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και κάτοχος προπτυχιακού τίτλου σπουδών της Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ. Είναι εν ενεργεία φοιτήτρια στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα “Φύλο, Πολιτισμός και Κοινωνία” του τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Αιγαίου. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα σχετίζονται με τη μελέτη της σεξουαλικότητας, της κατασκευής των φύλων, των queer επιτελέσεων και των διαγενεακών σε ψηφιακούς πολιτισμούς, με ιδιαίτερη βάση τις online κοινότητες παιχνιδιών και τους ιστότοπους δικτύου, καθώς και με το σχεδιασμό διαδραστικών αφηγήσεων κοινωνικού και εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Συμμετέχει στο έργο Horizon “φεμινιστικά κινήματα και αναγέννηση της δημοκρατίας στην Ευρώπη.